14 Aralık 2016 Çarşamba

Stres Nedir ve Nedenleri Nelerdir

Fizyolojik ya da biyolojik stres, çevresel bir durum gibi bir stres aracına bir organizmanın tepkisidir. Stres bir mücadeleye tepki veren bir vücut yöntemidir. Stresli olaya göre vücudun strese tepki vermesi, sempatik sinir sistemi aktivasyonu ile sonuçlanır ve bu da kavga veya uçuş tepkisine neden olur. Vücut uzun süre bu durumu koruyamadığı için, parasempatik sistem vücudun fizyolojik koşullarını normale döndürür (homeostaz). İnsanlarda stres tipik olarak bir kişinin zihinsel ve fiziksel refahını etkileyebilecek olumsuz bir durumu açıklar.

Stres ortaya çıktığı duruma göre zarar veya fayda gösterebilmektedir. Mutluluk anında güzel şeylere neden olmaktadır. Ancak zorlu anlarda daha kötü şeylere neden olmaktadır. Stres durumu organizmanın enerjisinin aşırı harcanmasına neden olmaktadır. Bu da fiziksel anlamda kişiye zarar verebilmektedir.

Stres Belirtileri
  • Sürekli yorgun halde olmak
  • Sabahları yorgun kalkmak
  • Kişinin kendisini sürekli sinirli, panik halinde ve endişeli hissetmesi
  • Tahammülsüzlük
  • Uyku problemi
  • Genel baş ağrısı
  • Yapılan işten zevk almama
  • Neşesiz olma
  • Sürekli depresif hal
  • Sık sık soğuk algınlığına yakalanma
  • Madde kullanma ihtiyacı hissetme (alkol, sigara, uyuşturucu)
  • İştahta artma
  • Çabuk sinirlenme
Stresin Vücutta Meydana Getirdiği Tepkiler

Stres çağımızın en büyük ruhsal rahatsızlıklarından olmaktadır. Özellikle bazı kişilerde sadece ruhsal anlamda değil, fiziksel olarak da kendisini göstermektedir. Stres altında organizma aşırı derecede tepki verebilmektedir. Kalp atışları hızlanıp solunum artabilmektedir. Bu da kan damarlarının genişlemesine neden olmaktadır. Bunun yanı sıra göz bebekleri büyür ve karaciğerdeki şeker üretim miktarı da artar. Tüm bunlar fiziksel anlamda vücutta meydana gelen değişimler, tepkiler olmaktadır. Stres anında sindirim sistemi de zayıflar. Bu durumda vücuttaki enerji daha çok kullanıldığı için uzun süreli durumlarda fiziksel anlamda ağır rahatsızlıklar ortaya çıkabilmektedir. Stresin neden olduğu belli başlı sorunlar şunlardır:
  • Güçsüzlük, yorgunluk ve endişe
  • Konsantrasyon bozukluğu
  • Sinirlilik
  • Çabuk heyecanlanma
  • Dikkat kaybı
    Stres

  • Madde bağımlılığı
  • Yapılan işlerde kolayda olsa zorluk çekme
  • Baş ağrısı
  • Panik atak
  • Çarpıntı
  • Ateş basması
  • Nefes darlığı
  • Hazımsızlık
  • Yutkunma sorunu
  • Mide bulantısı
  • İştah kaybı ya da aşırı iştahlılık
  • Kilo kaybı
  • Cinsel anlamda fonksiyon bozukluğu
  • Vücut direncinin düşmesi
  • Tansiyon rahatsızlığı
  • Şeker rahatsızlığı
  • Kalp damar rahatsızlıkları
Tüm bunlar stresin sürekli yaşanması durumunda ileri düzeyde meydana gelen ve gelebilecek olan rahatsızlıklardır. 

Stresle Baş Etme Yöntemleri

Stresle baş edebilmek için en birinci koşul yapılan işlerde vakti, zamanı iyi ayarlamaktır. Çünkü birçok konuda zaman en birinci stres kaynağı olabilmektedir. Özellikle de iş ve okul yaşamında bu daha belirgin olmaktadır. Bu nedenle sadece iş, okul veya zorunlu işlere değil, aynı zamanda sağlıklı beslenme, eğlence, aktivite, egzersiz gibi rahatlatıcı şeylere de vakit ayırmak gerekmektedir. Stresle baş edebilme konusunda bir diğer nokta da fiziksel aktiviteler olmaktadır. Bu aktiviteler sayesinde hem vücut zinde kalmakta hem de kalp problemleri gibi ağır durumların ortaya çıkmasının önüne geçilmektedir. Bunların yanı sıra gevşemek için çeşitli hareketler yapılması da stresi önlemede başarılı olmaktadır. Ayrıca içilen içecekler dahi stres kaynağı olabilmektedir. Bu nedenle kola, çay, kahve gibi içecekler yerine bitkisel içecekler ve doğal meyve sularını tercih etmek en doğrusu. Bu aynı zamanda enerji anlamında da fayda sağlamaktadır.


Stresle baş edebilmenin en önemli yollarından birisi de sosyal aktiviteler olmaktadır. İnsanlarla iç içe olmak ve güzel vakit geçirmek stresi en alt seviyeye indirmekte ve rahatlama sağlamaktadır. Bu konser, tiyatro, sinema, spor müsabakaları izleme, sohbet ortamına katılma gibi aktiviteler gerçekleştirilerek yapılabilmektedir. Stresi önlemenin bir diğer yolu da karşılaşılan düşük performanslar karşısında moral ve motivasyonu düşürmemek gerekmektedir. Kişi eğer yaptığı işte başarısız olmuşsa strese girerek geri kalanların da başarısız olabileceğini düşünebilmektedir. Bu durumda olmamak için her konuda pozitif düşünmek ve bunun için çalışmak gerekmektedir. Stresten korunmanın en önemli yolu son olarak maddelerden uzak durmaktır. Bu hem fiziksel olarak hem de ruhsal olarak önemli olmaktadır. Madde bağımlılığı ve stres birleştiğinde çok ağır sonuçlar ortaya çıkabilmektedir.